Als je eenmaal weet dat je Yerseke uitspreekt als Ierseke (of Iese, zoals de inwoners zelf zeggen) lijkt er niets vreemd aan de hand. Toch is Yerseke één van de slechts vijf plaatsnamen in Nederland die beginnen met een Griekse IJ. Dat is bijzonder. De letter Y in komt in het hedendaagse Nederlands verder alleen nog voor in buitenlandse woorden. Hoe komt Yerseke dan aan zijn naam?
Wie de geschiedenis induikt, ontdekt dat Yerseke niet altijd zo heette. Dat is niet zo vreemd; veel plaatsnamen zijn in de loop der tijd veranderd. Plaatsnamen behoren zelfs tot de oudste overgeleverde woorden van onze taal. Veel plaatsnamen in Nederland gaan, in min of meer gewijzigde vorm, al mee sinds de vroege middeleeuwen. Sommige zijn zelfs nog ouder, zoals de oorspronkelijke naam van Yerseke.
De eerste benaming voor wat nu Yerseke is – Gersika – werd gevonden op een Oorkonde van Keizer Otto, een kleinzoon van Karel de Grote, uit het jaar 966. Zoals zoveel dorpen op de Zeeuwse eilanden ontstond de nederzetting aan een kreek. Daar hielden de mensen zich onder andere bezig met het hoeden van schapen. Yerseke lag toen aan de Yerse-Ee (een ee is een natuurlijke waterloop). Ongeveer 14 jaar later duikt de naam opnieuw op. Op een belangrijk bewaard gebleven document is te zien dat de naam veranderd is in Gersicha. Algemeen wordt aangenomen dat de naam Gersika en ook Gersicha is afgeleid van deze voormalige kreek.
Ongeveer 400 jaar later, in het jaar 1323, duikt de naam Ieeseke in de boeken op. Twintig jaar later verandert dat in Yeersike. Rond die tijd duiken ook benamingen op als Ieersic en Ieresicke. Pas in 1832 krijgt het dorp voor het eerst de naam Yerseke. Sommige belangrijke mensen vinden die naam maar niks. Ze willen het bij Ierseke houden en dus die vrij unieke Griekse Y niet gebruiken. Zij krijgen niet hun zin. Het is en blijft sinds die tijd gewoon Yerseke.
Overigens, de provincie Zeeland stond aanvankelijk bekend onder de Latijnse naam maritima loca, letterlijk plekken aan zee. Tussen 1162 en 1189 werd de naam Zeelandia voor het eerst gebruikt.
Inmiddels is de naam Yerseke alom bekend. Het dorp staat al jaren bekend om de Zeeuwse oesters en mosselen. Sterker nog, je kunt zeggen dat predicaat Zeeuws staat voor kwaliteit. En natuurlijk komen de meeste van deze mosselen uit Yerseke! Om die reden maakt Yerseke naam als hét mossel- en oesterdorp van Zeeland. De naam Yerseke prijkt op tal van mosselen, oesters en andere schaal- en schelpdieren die het dorp verlaten. Logisch dat tal van Yesenaren trots zijn op hun dorp, of ze nu over Yerseke praten of liever Iese zeggen.
Meer weten over Yerseke en de mossel- en oestercultuur?
Bij Tourist Shop Yerseke kom je alles te weten over dit dorp en de mogelijkheden voor rondleidingen en andere activiteiten.
