De Meulemeester parel onder de schaal- en schelpdieren leveranciers, gedurende een ‘gros’ aantal jaren.
Inmiddels bestaat het bedrijf al 152 jaar. In 2014 is een boek geschreven over dit bedrijf, ze bestonden toen 144 jaar. 12x een dozijn is een gros, 144 jaar. Inmiddels zijn we alweer een aantal jaren verder en ging ik op bezoek bij de broers, de Koeijer.
De oprichter en naamgever van het bedrijf is Charles de Meulemeester. In 1870 verdeelt de staat percelen van vele hectaren voor de kunstmatige oesterteelt. Bierbrouwer Charles de Meulemeester uit Goes en vele andere ondernemers zagen daar wel brood in.
Goed voorbereid gaan ze op zoek naar een geschikte locatie om binnendijkse oesterputten aan te leggen. De keuze viel op de Waterschans in Bergen op Zoom, direct aan de Oosterschelde. Hier worden de zogenaamde “Oesterputten” aangelegd. Inmiddels bestaat dit niet meer, maar het fort ligt nog aan de havenhoofd van de buitenhaven van Bergen op Zoom. “Kop van ‘t Hoofd”.
In de dijk maakten ze toen al een inlaat in de dijk voor het verversen van deze putten met water uit de Oosterschelde. Iets wat tot vandaag de dag nog heel belangrijk is en gebruikt wordt voor de schelpdieren sector in Yerseke. In 1873 had hij al 500.000 pannen op de zeebodem van de Oosterschelde liggen.
Honderden werklieden waren vanaf eind april tot half juni bezig de oestertjes van de pannen af te steken. Een deel van de oogst kon dan in de winter in de handel worden gebracht als zaaioesters. De winter erop konden er al oesters worden verkocht. De meeste afzet was naar het buitenland, er was ook grote vraag vanuit Duitsland en Engeland.
Al snel kregen ze gezelschap aan de Waterschans in Bergen op Zoom. Zo ook de firma Swaan & Van Renterghem. Al snel gaan beide vennoten de exploitatie van kunstmatige oesterteelt en handel in oesters in de hand nemen. De bestellingen komen dan binnen via telegrammen of brieven, iets wat we nu niet meer kunnen bedenken!
In 1881 vragen ze aan de minister van Waterstaat toestemming om een telefoonverbinding aan te mogen leggen tussen hun oesterputten en woonhuizen en kantoren. De telefonie staat nog in de kinderschoenen, dus de oesterkwekers zijn hun tijd ver vooruit!
Oesters in bassins
Het kweken en verhandelen van oesters heeft hem tot een vermogend man gemaakt, maar hij heeft er niet lang van kunnen genieten. In 1889 overlijdt Charles op 46 jarige leeftijd na een smartelijke ziekte, zoals omschreven stond in de advertentie in het dagblad.
De firma C.L. de Meulemeester & Co houdt op met bestaan als na het overlijden van haar oprichter als het bedrijf naar de beurs wordt gebracht. De onderneming van De Meulmeester gaat de kern vormen van een groter geheel, waarvan diverse maatschappijen gezamenlijk een derde deel van de productie van oesters in de Oosterschelde voor hun rekening nemen.
Uit topografisch en bacteriologisch onderzoek blijkt dat de meeste oesterputten zeer ongustig zijn gelegen in Bergen op Zoom, waardoor ze makkelijk besmet kunnen raken met bacteriën. De ondergang van de oesterkwekerijen in Bergen op Zoom is dan ook te wijten aan de onhygiënische toestanden in de stad en de haven. Ook alle riolen van de oude binnenstad stroomt zo in de haven en nog meerdere factoren. De gevestigde ondernemers zijn genoodzaakt om daar te stoppen met de oesters en te verhuizen.
Zo verhuisd in 1907 de Meulemeester naar Yerseke en begint vanaf hier weer met de verzending van oesters. In 1946 worden door dhr. Verhaart de eerste kreeften in Noorwegen gekocht. In 1963 worden de eerste kreeften vanuit Canada geïmporteerd. Op dat moment was de Meulemeester het enige bedrijf in Nederland. Vanaf dat moment werd de Meulemeester het de oester- en kreeften groothandel.
De Meulemeester is een begrip in Yerseke. Op 25 maart 1939 brengt Prins Bernhard een bezoek aan het bedrijf waarbij ook de oester sorteerloods wordt bezocht. In 1961 kwamen ook de prinsessen Beatrix en Margriet op bezoek.
Sas de Koeijer kwam als jongeman in aanraking met de oesterkweek door zijn vader Piet de Koeijer, die als kantonnier en pannenboer door het leven ging. De belangstelling van Sas ging vooral uit naar het handelscircuit, het hele traject van bestellen tot consumeren. In Yerseke had Sas in zijn jonge jaren allerlei werkzaamheden aan de zeekant gedaan. Toen hij 26 jaar was werd hem de kans geboden om te gaan werken bij het bedrijf Clemsi en later in 1960 bij De Meulemeester, waar hij alle ins en outs van het handelsbedrijf eigen had gemaakt.
In de aandeelhoudersvergadering werd Sas de Koeijer in 1993 tot directeur benoemd. Hij had dit zelf nooit verwacht. Door het verknocht zijn aan de bv De Meulemeester, aanvaardde hij deze functie. De heer Melchers kwam tot de conclusie dat De Meulemeester beter af zou zijn als familiebedrijf en dat Sas de Koeijer met zijn zonen het bedrijf De Meulemeester bv zou moeten voortzetten.
In 1996 nam Sas de Koeijer met zijn zonen alle aandelen over, samen vormden zijn de directie sinds dat jaar. In 2007 werden alle aandelen overgenomen door Peter en Gert-Jan. Tot de dag van vandaag runnen ze het bedrijf met veel passie.
De Meulemeester BV importeert, exporteert en distribueert levende kreeften en oesters. Ook kweken ze Zeeuwse platte oesters en Zeeuwse creuses op eigen percelen in de Oosterschelde en Grevelingen. Vele sterrenrestaurants verwerken de producten in hun gerechten, omdat ze van uitstekende kwaliteit zijn.
Het bedrijf is ook BCR- en MSC gecertificeerd. Dit zijn keurmerken die de normen beschrijven over de hygiëne- en voedselveiligheidseisen (BCR). Het keurmerk van duurzaam gevangen vissoorten die geleverd worden aan de groothandel en grootwarenhuizen. (MSC)
Wilt je meer weten over dit bedrijf of kijken dat is mogelijk! In mei en juni is er iedere woensdagmiddag een rondleiding met een gids. Hier te boeken: https://touristshopyerseke.nl/tours-gidsen/
Bronvermelding: De broers Peter en Gert-Jan de Koeijer, Boek De Meulemeester bv, Yerseke
Fotografie en tekst: Tourist Shop Yerseke
